Πλεονεκτήματα
Οι μεμβράνες κολλαγόνου διαθέτουν μία κοινή με όλες τις απορροφήσιμες μεμβράνες ιδιότητα, ότι δεν απαιτείται μία δεύτερη χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση τους, Με αυτόν τον τρόπο εξοικονομείται χρόνος, μειώνεται το οικονομικό κόστος και είναι ιδιαίτερα εκτιμητέο από τους ασθενείς. Επιπρόσθετα οι μεμβράνες κολλαγόνου διαθέτουν μοναδικές ιδιότητες, που τις καθιστά ιδανικές για τις διαδικασίες ΚΟΑ και κατευθυνόμενης ιστικής αναγέννησης (ΚΑΙ). Το κολλαγόνο είναι το κύριο στοιχείο του συνδετικού ιστού και παρέχει δομική υποστήριξη για τους ιστούς σε όλο το σώμα.
Αιμόσταση: Το κολλαγόνο είναι ένας αιμοστατικός παράγοντας και διαθέτει την ικανότητα, να διεγείρει την προσκόλληση των αιμοπεταλίων, να ενισχύει την σύνδεση του ινώδους, που διευκολύνει την αρχική διαμόρφωση του θρόμβου, και να προάγει την σταθεροποίηση και την ωρίμαση του θρόμβου οδηγώντας στην καλύτερη επούλωση και στην βελτιωμένη αναγέννηση του οστού.
Χημειοταξία: Το κολλαγόνο έχει αποδειχθεί, ότι έχει in vitro χημειοτακτικές ιδιότητες για τους ινοβλάστες. Η ιδιότητα αυτή θα μπορούσε να ενισχύσει in vivo την μετανάστευση των κυττάρων. Η συγκεκριμένη ιδιότητα, είτε γιατί δεν επιτεύχθηκε η αρχική επικάλυψη κατά την συρραφή είτε γιατί η αποκάλυψη της μεμβράνης προέκυψε κατά την διάρκεια της επούλωσης, μπορεί να ενισχύσει την επούλωση του τραύματος και να αποφευχθεί η απόρριψη του μοσχεύματος.
Ευκολία χειρισμών: Το κολλαγόνο μπορεί εύκολα να δεχθεί χειρισμούς και να προσαρμοσθεί. Η ιδιότητα αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στην ΚΙΑ, όπου οι μεμβράνες θα πρέπει να εφάπτονται στις επιφάνειες των ριζών.
Καλή ανεκτικότητα: Το κολλαγόνο έχει αποδειχθεί, ότι είναι ένα ασθενές ανοσιογόνο και επομένως είναι καλά ανεκτό από τους ασθενείς. Σε μία έρευνα, που έγινε από τους Johns και συν, απεδείχθη, ότι οι μεμβράνες, που κατασκευάστηκαν από βόειο κολλαγόνο, δεν προκαλούν ανοσολογική αντίδραση, όταν χρησιμοποιούνται στην ΚΙΑ. Αυτό το εύρημα δεν αποτελεί έκπληξη με δεδομένο την εκτεταμένη διανομή του κολλαγόνου σε όλο το σώμα.
Εμβιοαπορροφησιμότητα: Επειδή το κολλαγόνο είναι εμβιοαπορροφήσιμο κατά την διάρκεια της ενζυματικής αποδόμησης, θα ενσωματωθεί με τον κρημνό, για να υποστηριχθεί η πρόσφυση του νέου συνδετικού ιστού. Το φαινόμενο αυτό μπορεί να προκαλέσει αύξηση του ιστού/πάχους του κρημνού, για να προστατευθεί η περαιτέρω διαμόρφωση του υποκείμενου οστού και να αποφευχθεί η μελλοντική απώλεια του οστού.
Αργή απορρόφηση: Οι μεμβράνες θα πρέπει να παραμένουν στην θέση τους, έως τα κύτταρα που διαθέτουν την ικανότητα αναγέννησης, να εγκατασταθούν στην θέση του τραύματος. Οι μεμβράνες κολλαγόνου, που έχουν διαστραυρωθεί με φορμαλδεύδη, έχουν αποδειχθεί από τον Blumenthal, ότι διατηρούνται 6 έως 8 εβδομάδες πριν απορροφηθούν, ενώ οι μη διασταυρούμενες μεμβράνες χάνουν την ακεραιότητα τους σε 7 ημέρες.
Ενδείξεις
Οι πιθανές ενδείξεις για την χρήση των μεμβρανών κολλαγόνου στην ΚΟΑ είναι:
• Τοπικά ελλείμματα στην φατνιακή ακρολοφία (οριζόντιο ή περιορισμένα κάθετο)
• Συμπλήρωμα οστού γύρω από εμφυτεύματα άμεσα τοποθετούμενα
• Οστικά χάσματα και οπές, που σχετίζονται με εμφυτεύματα
• Ελλείμματα οστού, που σχετίζονται με αποτυχία εμφυτευμάτων
• Βλάβες υπολειμματικής φατνιακής ακρολοφίας
• Επιδιόρθωση διατρήσεων στην μεμβράνη των ιγμόρειων άντρων
Στην βιβλιογραφία υπάρχουν λίγες κλινικές έρευνες, που αφορούν στην χρήση μεμβρανών κολλαγόνου στις διαδικασίες ΚΟΑ. Πρόσφατα οι Parodi και συν ανέφεραν την χρήση των μεμβρανών κολλαγόνου για την αύξηση των οστικών ελλειμμάτων στην φατνιακή ακρολοφία. Μετά την θεραπεία στο 75% των οστικών ελλειμμάτων, που αντιμετωπίσθηκαν με μεμβράνες κολλαγόνου, υπήρξε ικανοποιητική αύξηση εύρους στο οστό, που επέτρεπε την τοποθέτηση του εμφυτεύματος. Σε μία άλλη πρόσφατη έρευνα από τους Zitzmann και συν οι μεμβράνες κολλαγόνου χρησιμοποιήθηκαν σε συνδυασμό με την χρήση ενός ανόργανου ξενομοσχεύματος οστού, για να πληρωθούν τα ελλείμματα, που σχετίζονται με τα εμφυτεύματα, που διαπέρασαν τις μεμβράνες PTFE και κατέληξαν σε πλήρωση οστού 92%. Οι Sevor και Meffert παρουσίασαν μεγαλύτερη αύξηση του οστού σε θέσεις άμεσης τοποθέτησης των εμφυτευμάτων με την χρήση μεμβρανών κολλαγόνου παρά σε θέσεις, που αντιμετωπίστηκαν χωρίς μεμβράνες. Με βάση την εργασία των Colangelo και συν, που παρατήρησαν αναδιαμόρφωση του οστού σε χειρουργικά δημιουργημένα οστικά ελλείμματα σε κάτω γνάθους κουνελιών, που αφέθηκαν να επουλωθούν επικαλυμμένα από μεμβράνες κολλαγόνου, και όταν δεν ήσαν καλυμμένα με μεμβράνες είχαν επικάλυψη από ινώδες, οι συγγραφείς έχουν χρησιμοποιήσει τις μεμβράνες κολλαγόνου για την αντιμετώπιση των διαφόρων υπολειμματικών βλαβών στο οστό όπως οι περιοδοντικές κύστες και τα ακρορριζικά κοκκιώματα. Επίσης έχουν χρησιμοποιήσει τις μεμβράνες κολλαγόνου για την επούλωση διασχίσεων της μεμβράνης του ιγμόρειου, που προέκυψαν κατά την διάρκεια χειρουργικής ανύψωσης του ιγμόρειου και δεν υπήρχε δυνατότητα συρραφής.
Αντενδείξεις
Οι συγγραφείς από την κλινική τους εμπειρία, πιστεύουν ότι οι ακόλουθες συνθήκες είναι αντενδείξεις για αυτού του τύπου τις κλινικές διαδικασίες. Κάθε ιατρικό πρόβλημα, που θα παρεμπόδιζε ένα ασθενή να δεχθεί μία συνήθη περιοδοντική/τοποθέτηση εμφυτεύματος χειρουργική διαδικασία, είναι επίσης αντένδειξη και για την χρήση των διαδικασιών ΚΟΑ με μεμβράνες κολλαγόνου. Δεν θα πρέπει να υπάρχει ενεργός φλεγμονή στην θέση τοποθέτησης. Η κακή στοματική υγιεινή θεωρείται μία απόλυτη αντένδειξη για την χειρουργική αναγέννηση των ιστών. Οι συγγραφείς θεωρούν, ότι και το κάπνισμα αποτελεί μία σχετική αντένδειξη. Πιστεύουν, ότι οι καπνιστές, που είναι ικανοί να περιορίσουν το κάπνισμα στο μισό για 1 εβδομάδα πριν έως και 1 εβδομάδα μετά την επέμβαση, παρουσιάζουν παρόμοια αποτελέσματα με τους μη καπνιστές. Για την στήριξη αυτής της υπόθεσης θα χρειαστεί περισσότερη έρευνα. Η δυνατότητα διατήρησης κατάλληλου χώρου είναι κλειδί για την επιτυχία της ΚΟΑ. Εάν ο χώρος δεν μπορεί να δημιουργηθεί/διατηρηθεί με άλλες όμορες τεχνικές (π.χ. καρφίδες συγκράτησης) ή με μοσχεύματα αντικατάστασης οστού, τότε δεν θα πρέπει να γίνεται η χειρουργική επέμβαση. Η καλή ποιότητα των μαλακών ιστών είναι ένα σημαντικό στοιχείο για την επίτευξη μίας αρχικής κάλυψης του τραύματος. Εάν η κατάσταση των μαλακών ιστών δεν είναι καλή (π.χ. ενεργός φλεγμονή), τότε η διαδικασία θα πρέπει να καθυστερείται ή να αποφεύγεται.